Wijnboeren en wijnmakers genoeg in de wijnstreek Alsace (Elzas), maar welke zijn nou een bezoek waard?
De Alsace staat bekend om haar wijnen. Hier worden één van de mooiste witte wijnen van Frankrijk geproduceerd. Je vindt hier vooral witte wijnen van de volgende druiven soorten: riesling, gewürztraminer, sylvaner, pinot gris, pinot blanc, maar ook muscat. En de wijnboeren in de Elzas maken ook een geweldige crémant. Meer een rode wijnfan? Ze maken in de Alsace ook pinot noir. Wat ook opvallend is dat er tussen de Elzaswijnen behoorlijk wat biologische wijnen te vinden zijn.
Wijnhuizen in de Alsace
Toen ik besloot naar de Alsace te gaan en dacht ok ik heb een wijnregio gekozen werd het eigenlijk nog maar lastiger. Want toen ik me ging verdiepen in de wijnboeren en wijnmakers begon het me te duizelen. Ok, er zijn duidelijk nogal wat wijnhuizen in de Alsace. Maar ook al staat de Alsace (Elzas in het Duits) bekend om haar geweldige wijnen, ze zullen vast niet allemaal even goed zijn. Dus wat te doen? Na wat gezoek online kwam ik wel een paar wijnmakers tegen, maar toch knaagde het. Zijn dit de besten of zijn zij gewoon het beste vindbaar online?
Dé wijngids voor Franse wijnen: Guide Hachette des vins
En toen herinnerde ik me een dik rood boek dat lag te verstoffen in de kast. Hét boek waarin alle geweldige Franse wijnen in staan. Guide Hachette des vins. In dit boekwerk staan namelijk de aller aller beste wijnen van Frankrijk verzameld. Gekeurd en geselecteerd door een hele strenge jury van wijnconnaisseurs. En ik heb twee jaar geleden de Guide Hachette des vins voor mijn vriend gekocht toen we naar de Bourgogne gingen om wijn te proeven en te kopen. In deze dikke bundel staan onder andere Grand Cru’s, premiere cru’s, maar ook ‘gewone wijnen’ (niet dat een cru perse goed is aangezien de wijngaarden al jaaaaaren terug een cru toebedeeld kregen, maar goed het kan een houvast zijn). En ook al is de gids verouderd, want de onze is uit 2017, maar er staan wel wijnboeren en wijnhuizen in dus dan hebben we in ieder geval een lijstje om uit te kiezen.
En toevallig heeft mijn vriend ook een paar maanden geleden de Larousse wijnencyclopedie gekocht en hierin tippen ze een paar wijnmakers in Frankrijk die een bezoek waard zijn.
En uit de Larousse wijnen koos ik Domaine Weinbach in Kaysersberg. Eigenlijk vooral uit praktische overweging omdat ons hotel in Kaysersberg lag. Maar achteraf gezien bleek deze Domaine een topkeuze.
Domaine Weinbach in Kaysersberg
Niets ten nadele van de nieuwe generatie wijnmakers, maar soms wil je gewoon oude rotten in het vak. Wijnboeren die al jaren lang hetzelfde kunstje uithalen en het maken van wijn bijna hebben geperfectioneerd. Domaine Weinbach is één van deze oude wijnmakers. De domaine ligt aan de voet van Grand Cru Schlossberg en was ooit een kapucijnenklooster (1612). In 1898 tijdens de Franse Revolutie werd het domein verkocht als nationaal bezit aan Théodore en Jean-Baptiste Faller. Zij lieten het op hun beurt weer achter aan hun zoon en neef. En sinds dat moment produceert de familie Faller de meest prachtige wijnen onder de naam Domaine Weinbach. Alle druiven worden met de hand geplukt en deze domaine staat voor consistente kwaliteit. Wij proefden hun Sylvaner 2018, Riesling Grand Cru Schlossberg 2018, Gewurtzraminer Grand Cru Furstentum 2018 en Pinot Gris Cuvee Sainte Catherine 2018 en namen een doosje gevuld met wijn mee naar huis.
Opvallend was hoe officieel de dégustation verliep. Ik had Domaine Weinbach een paar dagen van tevoren een mailtje gestuurd met de vraag of ik langs kon komen. Vrijwel direct kreeg ik een bericht terug dat ik welkom was. Bij aankomst belden we aan bij het imposante pand en werden we officieel ontvangen. De spuwemmer, glazen, een gids met informatie en wat flessen werden klaargezet. De wijn werd ingeschonken en terwijl we walsten, de kleur bekeken, gorgelden en de wijn in de spittoon spuugden werden we strak aangekeken. We stelden vragen over de terroir, hoe lang we de wijnen nog moesten bewaren etc. Alle vragen werden uiteraard beantwoord en onze host liet ons ook dezelfde druifsoorten proeven van verschillende terroirs zodat we het verschil konden proeven. Domaine Weinbach heeft namelijk twee Grand Cru wijngaarden: Schlossberg en Furstentum.
We kregen van onze host ook een lijstje van restauranttips in de buurt mee. En ik merkte dat we wat respect van hem kregen toen we vertelden dat we de avond ervoor bij l’Alchémille* hadden gegeten.
Domaine Weinbach is zeker een aanrader als je wat kwaliteitswijnen wilt inslaan. De lager geprijsde wijnen gaan vanaf €13 per fles (Sylvaner, pinot beiden 2018),. En je hebt een Grand Cru Schlossberg voor €45 (pinot noir 2017) €45/€55 (Riesling 2018). Maar wil je wat bijzonders, zoals een Riesling Grand Cru Schlossberg uit 2017 dan ben je €210 kwijt. Natuurlijk kun je de wijnen ook gewoon bestellen, maar dan zijn ze wel een stukje duurder en kun je niet de domaine bekijken.
Jean Baptiste Adam in Ammerschwihr
Wijnencyclopedieën of gerenommeerde wijngidsen gebruiken als leidraad zoals we hebben gedaan bij Domaine Weinbach is één van onze tactieken om een wijnboer te selecteren om langs te gaan. Een andere manier om een wijnmaker te kiezen is bij een goed restaurant eten, zoals een sterrenzaak en vragen om wijntjes uit de regio. Zo dronken wij bij l’Alchémille een fantastische riesling van Jean Baptiste Adam. Ik ben wat betreft rieslings nogal kieskeurig. Als ze te jong zijn vind ik ze vaak te zuur. Maar bij de sterrenzaak dronk ik een riesling dat wat hout had gehad en ik was verliefd. Dus vriendlief nam een foto van het etiket en stond de volgende ochtend bij de wijnmaker voor de deur. Ik was die ochtend helaas een beetje ziekjes dus hij ging alleen op pad. Mijn vriend vertelde dat hij na wat zoeken een oud mannetje tegen het lijf liep en die vertelde dat ze niet geopend waren. Hij liet de foto van het etiket zien en vertelde dat hij het de avond ervoor had gedronken bij l’Alchémille en hij heel graag wat flessen wilde kopen. En dat opende de deur letterlijk voor hem. En zo wisten we wat flessen riesling en cremant van Jean Baptiste Adam te scoren.
Vijf redenen waarom je zo snel mogelijk een wijntrip door de Alsace moet maken
Albert Klur uit Katzenthal
Terwijl we de avond in de tuin van l’Alchémille begonnen schenkt de ober een crémant bij ons in. ‘Mogen we even het etiket zien?’ Het was een mousserende wijn van wijnhuis Albert Klur. Hoppa weer een adres erbij om te bezoeken.
Toen mijn vriend bij Albert Klur wijntjes aan het roven was lag ik dus nog op één oor. Dus helaas geen verhaal over hoe het was bij de wijnboer, maar ik kan je wel vertellen dat de flessen crémants die we hebben meegenomen naar Amsterdam erg goed smaken.
Laurent Bannwarth vin naturel
Durf te vragen is ook hier van toepassing. We appten chef patron Rick Swinkels van restaurant Jacobsz en Sjefietshe met de vraag waar móeten we heen. Rick is nogal gek op wijn en reist regelmatig naar Frankrijk (met of zonder zijn team) om wijnen te proeven. Daarnaast heeft Swinkels ook regelmatig wat funky vin naturels op zijn kaart staan. Hij tipte ons onder andere Laurent Bannwarth. Ze schijnen nogal wat freaky experimentelere natuurlijke wijnen te produceren. Klinkt tof zo let’s go!
Voordat we er heen tuften in mijn autootje bel ik ze even. Vaak wel handig om te doen, even de wijnmaker bellen of mailen. Soms zijn ze helemaal niet geopend voor publiek, soms hanteren ze strikte openingstijden of werken ze alleen op afspraak en sommige wijnboeren gooien de toko dicht wanneer ze willen. En dat blijkt ook het geval te zijn bij Laurent Bannwarth als we de reviews moeten geloven. Maar wij hebben geluk. De telefoon wordt opgenomen door een vrouw en ze vertelt me dat ze er tot zes uur is. Op Google staat tot vijf en het is vier uur, dus ik heb geluk.
Dit is dus de ingang van de cave oftewel de wijnkelder. Daarvoor waren we op bezoek bij het keurige Domaine Weinbach en Laurent Bannwarth duiken we letterlijk hun kelder in. Even denk ik dat we nog door moeten want het is donker en rommelig, maar wanneer de aardige mevrouw achter een tafel kruipt realiseer ik me dat we er zijn. Hier gaat de dégustation plaatsvinden. Ze vertelt ons dat ze in een verbouwing zitten en ze bezig zijn met een wijnkelder waar de wijnvaten komen te staan en dat waar we nu staan het proeflokaal komt. Aha dat verklaart een hoop. Deze wijnproeverij is een stuk informeler en de vrouw vertelt honderduit. Zo maken ze al jaren wijn op de traditionelere manier, maar ze zijn ook gaan experimenteren met vin naturel en wijnen op de Georgische manier waarbij de druiven in een qveri rijpen, een soort aardenwerken pot. Ze laat ons van alles proeven en vooral bij de afdeling vin naturel is het mind fuck. Zo laat ze ons een witte wijn proeven dat roder dan rood is.
En ook als je denkt te weten hoe een druif smaakt dan sta je hier ook even stijl achterover. Een glaasje riesling…huh jazeker dat is nou een riesling.
En dat is het mooie aan natuurlijke wijnen niemand weet hoe de smaak uitpakt, zelfs de wijnmaker niet. De wijnmaakster weet ons ook te vertellen dat er nogal neergekeken wordt op deze manier van wijn maken. Fransen houden van traditie en wijn op deze manier maken hoort niet. Maar de wijnboeren die wél vin naturel maken hebben veel steun aan elkaar. Ze zien elkaar niet als concurrent en profiteren juist van elkaars kennis. Bij elkaar komen proeven en debatteren over de natuurlijke wijnen doen ze dan ook graag.
Wat een lief vrouwtje is dit en ook deze domaine verlaten we met een doosje wijn.
